Cemiyet hayatının önde gelen isimleri, Prof. Dr. Gönül Bakay ve Psikolog Handan Dedehayır’ın Elgiz Müzesi’nde düzenlenen yeni kitapları Biz Yaşlı mıyız? ‘ın tanıtım davetinde buluştu.
Etkinlikte ayrıca Prof. Dr. Gönül Bakay, Psikolog Handan Dedehayır, Lale Aytaman, Pelin Bozkurt Bilgiç, Sema Eren ve Nazan Moroğlu’nun katılımlarıyla bir panel düzenlendi. Yaşlılık sürecinin farklı boyutlarının konuşulmasıyla renklenen panel ilgiyle izlendi.
Organizasyonunu Azizoğlu Halkla İlişkiler’in yaptığı davette Prof. Dr. Gönül Bakay ve Psikolog Handan Dedehayır, konuklarıyla tek tek ilgilenip kitabın içeriği hakkında bilgiler verdiler.
Konuklar, keyifli bir ortamda lezzetli ikramlar eşliğinde hem hoş vakit geçirdiler hem de yeni kitapla tanıştılar.
Prof. Dr. Gönül Bakay ve Psikolog Handan Dedehayır yeni kitaplarında yaşlanma olgusunu hem bilimsel hem de kültürel boyutlarıyla ele aldıkları yeni kitapları Biz Yaşlı Mıyız? ile okurları kapsamlı ve ilham verici bir yolculuğa davet ediyor.
Yaşlılığa dair değişen algılar, farklı toplumların yaşlanma kültürleri, süper yaşlıların yaşam pratikleri ve edebiyatta yaşlılığın temsili üzerine kapsamlı bir çerçeve sunan kitap, günümüz dünyasında giderek önem kazanan konuya ışık tutuyor.
20. yüzyılın son çeyreğinden itibaren dünya nüfusu hızla yaşlanıyor. Bu değişim, yalnızca demografik bir dönüşüm değil; aynı zamanda yaşlıların toplum içindeki rol, statü ve yaşam biçimlerinde büyük bir değişimi de beraberinde getiriyor. Geçmişte bilgelikleriyle saygın bir konumda bulunan yaşlıların bir kesimi, modernleşmeyle birlikte aktif yaşamdan çekilmek, yalnızlığa sığınmak zorunda kalırken; önemli bir yaşlılar grubu da giderek daha dinç, aktif, üretken ve bakımlı bir yaşlılık dönemine öncülük ediyorlar. Yaşlılık artık geri çekilme dönemi değil; yeni keşiflerin, üretimin ve dönüşümün bir aşaması olarak yeniden tanımlanıyor.
Kitabın Birinci Bölümü: Yaşlılığın Değişen Konumu– Handan Dedehayır
Psikolog Handan Dedehayır, kitabın kaleme aldığı ilk bölümünde yaşlılığı psikoloji, sosyoloji ve sağlık bilimlerinin güncel verileriyle ele alıyor. Bu bölümde, yaşlılığa ilişkin değişen değerler, roller, algılar, sağlıklı ve uzun yaşamın temel belirleyicileri, kişilik yapısının uzun ömürle ilişkisi, güçlü, sosyal ilişkilerin iyilik haline katkısı, yaşlıların duygusal ve sosyal ilişkilerindeki dönüşümler, bilimsel araştırmaların ışığında inceleniyor. Psikolog Handan Dedehayır, yaşlılığın yalnızca kayıplar değil, aynı zamanda yeni kazanımlar ve anlamlandırmalar içeren bir dönem olduğunun altını çiziyor.
Kitabın İkinci Bölümü: Dünden Bugüne Düşünce ve Edebiyat Dünyasında Yaşlılık – Prof. Dr. Gönül Bakay
Prof. Dr. Gönül Bakay, kitabın kaleme aldığı ikinci bölümünde, edebiyat ve düşünce dünyasından 44 seçkin yazarın yaşlılık temalı eserlerini mercek altına alıyor. Kitap, bu yönüyle aynı zamanda özgün bir antoloji niteliği taşıyor. Cicero’dan Simone de Beauvoir’a, Kingsley Amis’ten Alec Guinness’e, Joseph Heller’dan Joan Didion’a, Julian Barnes’tan Nora Ephron’a, Hanif Kureishi’den Kazuo Ishiguro’ya, Italo Svevo’dan Salâh Birsel’e ve daha nice yazara uzanan geniş bir edebi seçki, yaşlılığın kültürel ve düşünsel boyutunu gözler önüne seriyor. Bu incelemelere terapist Marie de Hennezel, ekonomist Arthur C. Brooks, Mavi Kuşak araştırmacısı, gazeteci Dan Buettner, cerrah, yazar ve halk sağlığı araştırmacısı Atul Gawande, uzun yaşam ve önleyici tıp uzmanı Dr. Peter Attia, psikolog Prof. Bekir Onur ve Fransız tarihçi Philippe Ariès gibi alanının önde gelen isimlerinin perspektifleri eşlik ediyor.
Türkiye’nin Yüzakı Süper Yaşlıları
Biz Yaşlı Mıyız? yalnızca teorik bir çalışma değil; dünyanın farklı kültürlerinden örneklerle, günümüzün “süper yaşlı” modelleri, sporculardan moda dünyasına kadar aktif yaşlılığın dikkat çekici örnekleri ve Türkiye’nin önde gelen yaşlı figürlerine uzanan geniş yelpazede farklı bakış açıları sunuyor. Dünyanın en uzun ömürlü yaşlılarından, ünlü modaevlerinin defilelerinde gururla yer almaktan çekinmeyen süper yaşlı modellere; sporda rekorlar kıran genç yaşlılardan ülkemizin seçkin ve etkin yaşlılarına gururla yer veriliyor. Kitaba önsöz yazan Özden Toker’in, yakın dönemde kaybettiğimiz Muazzez İlmiye Çığ’ın, Nermin Abadan Unat’ın, Semahat Sevim Arsel’in, Nurhan Atasoy’un, Adli Okuş’un ve Seha Okuş’un ilham veren başarılı yaşam hikayeleri de söyleşiler ve renkli anekdotlarla aktarılıyor.
24 Kişinin Yaşlılık Deneyimi: Anket Bölümü
Kitabın son bölümünde ise yaşları 70 ile 92 arasında değişen 24 kişinin yaşlılık deneyimlerini anlattığı bir anket çalışması yer alıyor. Bu bölümdeki samimi cevaplar, yaşlanmanın bireysel yönüne güçlü bir pencere açıyor.
Prof. Dr. Gönül Bakay, Psikolog Handan Dedehayır, “Sonsöz” bölümünde Biz Yaşlı Mıyız? isimli kitaplarını hazırlamaktaki amaçlarını şu sözlerle özetliyorlar: “Yaşlılığı ve yaşlanmayı çeşitli boyutlarıyla, geniş bir perspektifte ele almayı amaçladığımız bu çalışmada; dünyadan ve ülkemizden bilim insanlarının araştırmalarından, tanınmış yazarların yapıtlarından, gözlem ve izlenimlerinden örneklerle yaşlılık hakkındaki düşünce, görüş ve yorumlarını paylaşmak istedik. Yaşlılık yıllarının giderek uzadığı dünyamızda, seçkin yaşlıların aktif yaşamlarını sürdürmekte gösterdikleri inancı ve direnci gözlemledikçe; bu çalışmanın her birine armağan, genç kuşaklara da örnek olmasına ilişkin isteğimiz günbegün güç kazandı.”
PROF. DR. GÖNÜL BAKAY HAKKINDA;
Öğrenimini İstanbul Robert Lisesi’nin ardından Londra Üniversitesi’nde harici olarak sürdürmüş olan Prof. Dr. Gönül Bakay, doktora derecesini “18. Yüzyıl Romanında Kadın” konulu çalışmasıyla İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi’nden almıştır. Halen İstanbul’da, 11 yıldır Bahçeşehir Üniversitesi Amerikan Dili ve Edebiyatı Bölümü’nde İngiliz edebiyatı dersleri vermektedir. Çalışma konuları 18. yüzyıldan günümüze İngiliz romanı, etnik edebiyat, gotik roman ve kadın araştırmalarıdır. Yayımladığı Türkçe ve İngilizce kitaplar: Virginia Woolf ve İletişim, Günümüz Türk Kadın Başarı Öyküleri (İngilizceye çevrildi), Kadın ve Mekân (İngilizceye çevrildi), Atatürk’ü Yaşayanlar (Memorable Encounters with Atatürk adıyla İngilizce yayımlandı), Simone de Beauvoir: Yaşamı, Felsefesi, Eserleri (Fransızcaya çevrildi ve Bahçeşehir Üniversitesi tarafından 2025’te yeniden yayımlandı.) Ayrıca Trading Women, Traded Women; William Godwin, Mary Wollstonecraft, Mary Shelley and their Offspring Frankenstein, Delirtilen Kadınlar (Women Driven Mad adıyla Peter Lang Yayınevi tarafından yurtdışında yayımlandı), Dünyada Tuhaf Evlilik Gelenekleri ve Türkiye’de İlginç Evlilik Gelenekleri (2024 yılında Mellen Press tarafından İngilizce olarak yayımlandı) ve Ottoman-English Relations in the 18th Century kitapları da İngilizce yayımlanan kitapları arasında yer almaktadır. Ayrıca yurtiçinde ve yurtdışında yayımlanmış çok sayıda makaleleri bulunmaktadır.
PSİKOLOG HANDAN DEDEHAYIR HAKKINDA;
Robert Lisesi’nin ardından İstanbul Üniversitesi Psikoloji Bölümü’nü bitiren Handan Dedehayır, çeşitli gazete ve dergilerde yayımlanan çeviri, derleme ve inceleme yazılarının ardından dönemin önde gelen reklam ajanslarında, farklı tüketici gruplarının satın alma motivasyonlarına yönelik metin yazarı olarak çalıştı. Daha sonra ülkenin çevre ve kültür değerlerini korumayı amaç edinen, önde gelen sivil toplum kuruluşlarından ÇEKÜL Vakfı’nda genel koordinatör olarak çalışma hayatına devam etti. Baltaş Eğitim ve Danışmanlık’ta Araştırma ve Geliştirme Bölümü’nü yönetti; yetişkin eğitimi ve insan kaynakları alanında çeşitli eğitim programları ve yayınlar hazırladı, üç ayda bir yayımlanan Kaynak dergisinin genel yayın yönetmenliğini yürüttü. Ardından ÇEKÜL Vakfı’na dönerek doğal ve tarihi kültürel miras alanındaki yayınlardan ve kurumsal iletişimden sorumlu koordinatör olarak çalıştı. Tarihi Kentler Birliği’nin Geçmişten Geleceğe Yerel Kimlik dergisinin yazı işleri müdürlüğünü yürüttü. Simone de Beauvoir: Yaşamı, Felsefesi, Eserleri; Atatürk’ü Yaşayanlar; Günümüz Türk Kadınlarından Başarı Öyküleri; Dünyada Tuhaf Evlilik Gelenekleri; Kadın ve Mekân; Interdisciplinary Perspectives on Women and Space in Turkey; Delirtilen Kadınlar: Women Driven Mad kitaplarının editörlüğünü yaptı. 2025 yılında Prof. Dr. Gönül Bakay ile ortak yazdıkları Biz Yaşlı Mıyız? kitabın “Yaşlılığın Değişen Konumu” başlıklı birinci bölümünü kaleme aldı ve kitabın editörlüğünü üstlendi.
