Sosyal medyada karşımıza çıkan kusursuz görünümlü dişlerin ardında yaygınlaşan bir işlem var: Tüm diş yüzeylerinin kesilerek lamine yapılması. Dişlerin dizilişini iyileştirmek için kullanılan bu yöntemin sağlıklı olan her dişte kullanılması doğru mu? Dişlerin kesilmesiyle elde edilen Hollywood gülüşü buna değer mi? Primadent Diş ve Ağız Sağlığı Kliniği’nden Diş Hekimi Yavuz İpçi’yle bu yöntemi ve uzun vadede risklerini konuştuk.
Estetik lamine nedir ve hangi durumlarda tercih edilir?
Lamine, dişin ön yüzeyine yapıştırılan ince porselen veya kompozit tabakalardır. Daha çok dişlerin formunu, rengini veya dizilişini iyileştirmek için kullanılır. Ancak her hastaya gerekli değildir; öncelikle beyazlatma, ortodonti gibi daha koruyucu çözümler düşünülmeli. Son dönemde “moda” haline gelip tüm dişlere yapılması yaygınlaşsa da, her hastada bu gerekli değildir. Gereksiz yere sağlam dişlerin kesilmesi etik değildir.
Son zamanlarda ağızdaki tüm dişlere yapıldığı görülüyor, bu yaygınlaştı mı?
Evet, sosyal medyanın etkisiyle tüm dişlere yapılması yaygınlaştı. Oysa bu her zaman doğru bir yaklaşım değildir. Gereksiz yere sağlam dişleri kesmek uzun vadede zararlı olabilir.
Diş aşındırarak yapılan lamine ile aşındırmadan yapılan yöntemler arasında ne fark vardır?
Aşındırmalı yöntem, daha doğal bir uyum sağlar ama dişten kalıcı madde kaybı olur. Aşındırmasız yöntem, dişe zarar verilmez, ancak kalınlık ve estetik açıdan bazı sınırlamalar olabilir. Hekim, dişin durumuna göre en az zarar verecek yöntemi seçmelidir.
Bu işlem hangi yaş grubuna daha uygundur?
Genellikle 18 yaş sonrası, diş ve çene gelişimi tamamlandığında uygulanır. Ancak gençlerde koruyucu çözümler öncelikli olmalıdır.
Dişin ne kadar kısmı aşındırılıyor? Bu aşındırma kalıcı bir zarar mıdır?
0,3–0,7 mm gibi ince bir tabaka kaldırılır. Bu da dişin minesinden kayıptır ve geri dönüşü yoktur. Dolayısıyla “zararsız” değildir, mutlaka bilinçli karar verilmelidir.
İşlem sırasında hastanın konforu nasıl sağlanıyor?
Genellikle lokal anestezi ile tamamen ağrısız yapılır. Minimal aşındırmalı veya aşındırmasız yöntemlerde anesteziye bile çoğu zaman gerek kalmaz.
Kullanılan malzemeler nelerdir ve ne kadar dayanıklıdır?
En sık porselen ve kompozit kullanılır. Tıpta zaman vermek doğru bir yaklaşım değil. Dayanıklılık birçok faktöre bağlıdır ama ortalama olarak porselen lamine 10–15 yıl dayanabilir, kompozitler daha kısa ömürlüdür. Düzenli bakım şarttır.
Lamine sonrası dişin doğal yapısı nasıl korunur?
Dişlerin düzenli fırçalanması, sert yiyeceklerden kaçınılması, gece plağı kullanımı (gıcırdatma varsa) koruyucudur. Ayrıca kontroller ihmal edilmemeli.
Diş aşındırmak bazı hastalar için endişe verici olabiliyor. Bu konuda hastaları nasıl bilgilendiriyorsunuz?
Dişten alınan dokunun geri dönüşsüz olduğunu, işlemin ömür boyu bakım ve gerekirse yenilenme gerektireceğini açıkça anlatmak çok önemlidir.
Bu işlemin uzun vadeli riskleri var mı?
Evet. Aşırı kesim yapılırsa hassasiyet, dişin zayıflaması, çürük riski artabilir. Bu yüzden mümkün olan en az kesim prensibi uygulanmalıdır.
Estetik kaygılarla yapılan bu işlemlerde hekimin etik sorumluluğu nedir?
Hekim, hastanın beklentisi olsa bile gereksiz işlem yapmamalı, alternatif tedavileri anlatmalı ve en koruyucu yöntemi önermelidir.
Bu işlemi yaparken en çok dikkat ettiğiniz noktalar nelerdir?
Dişin gereksiz yere zarar görmemesi, hastanın uzun vadede sağlıklı ve doğal bir gülüşe sahip olması.
Hastaların en sık sorduğu sorular neler oluyor?
“Dişim tamamen kesilecek mi?”, “Ne kadar dayanır?”, “Canım yanacak mı?”, “Doğal duracak mı?”
Estetik lamine işlemiyle ilgili yaygın yanlış anlaşılmalar nelerdir?
Tüm dişlerin kesilmesi gerektiği düşünülüyor. Laminelerin ömür boyu kalıcı olduğu sanılıyor. Dişe hiç zarar vermediği zannediliyor.
Bugüne kadar gerçekleştirdiğiniz en ilginç lamine vakası hangisiydi?
Bazı hastalarda önceden aşırı kesilmiş dişlerin restorasyonu için daha konservatif çözümler bulmak zorunda kaldım. Her hasta kendi içinde ilginç bir vakadır. Bazı hastalarımız çok beyaz (buzdolabı) renginde dişler istiyor. Onlara daha doğal bir renk tavsiye etmek ve mümkün olduğu kadar güzel ve doğal bir gülüşü yakalamak hekimin sorumluluğundadır
İşlem sonrası hastaların tepkileri genellikle nasıl oluyor?
Genelde gülüşlerinden memnun oluyorlar. Ancak süreç öncesi doğru bilgilendirme yapılması son derece önemlidir. Hastanın istekleri doğru anlaşılmalı ve ona göre planlama yapılmalıdır.
Geri dönüş alıp düzeltme yaptığınız vakalar oldu mu?
Evet, özellikle başka kliniklerde gereksiz yere çok kesilmiş, çok beyaz ve doğal olmayan vakalarda düzeltme talebi oluyor. Ancak aşındırılmış dokuyu geri getirmek mümkün değildir, sadece daha iyi restorasyonlarla telafi edilir. doğru bir planlama yaparak öncesinde geçici restorasyonlarla hastanın isteklerine ve yüzüne en uyumlu forma karar verildikten sonra işleme başlandığı zaman, tedavi sonunda problem yaşamıyoruz. Tabii ki burada en önemli kriter hastanın gülüşünden memnun olması. Hasta isteklerini değiştirebilir ve farklı bir gülüş isteyebilir bu da onun en doğal hakkıdır. Gerekirse tüm porselenler değiştirilir ve hastanın isteği yerine getirilmeye çalışılır.
Diş hekimliğinde son zamanlarda popüler estetik uygulamaları hangileri?
Şeffaf plaklarla ortodonti (Invisalign vb.), diş beyazlatma, Bonding (kompozit uygulamaları), Porselen lamina (ama doğru indikasyonla.) Özetle: Her diş kesilmeyi hak etmiyor. Gereksiz yere sağlam dişleri küçültmek yerine, önce daha koruyucu yöntemler düşünmek en etik ve doğru yaklaşımdır. Bizim kliniğimizin yaklaşımı kendimize ve ailemize yapacağımız tedavileri hastalarımıza uygulamaktır.
